Agnieszka Garbacik
Media
jako narzędzie manipulacji
Manipulacja.
Na jej temat powstają całe rozprawy naukowe i prace badawcze. Ale czym
właściwie jest? Czy rzeczywiście dotyczy każdego z nas, czy to tylko
nasze
złudzenie, a może wymysł jakiegoś niedoszłego profesora?
Słowo „manipulacja”
pochodzi od łacińskiego manus
pellere,
co oznacza ‘trzymać dłoń w czyjejś dłoni, mieć kogoś w
ręce’. Manipulacja to mechanizmy,
które uruchamiają procesy pozwalające na kontrolowanie
czyichś myśli, sterowanie
emocjami czy działaniami. Manipulacja jest formą zamierzonego
wywierania wpływu
na drugą osobę czy grupę w taki sposób, aby podejmowała ona
- nie zdając sobie
z tego sprawy - działania zaspokajające potrzeby manipulatora.
Manipulator
posługuje się przy tym np. danymi statystycznymi, informacjami,
faktami, aby
ukryć przed odbiorcą rzeczywiste cele.
Manipulacja
nieodzownie związana jest z procesami komunikacyjnymi. Nie można bowiem
mówić o
manipulacji czy wywieraniu jakiegokolwiek wpływu bez obecności schematu
nadawca
--> komunikat --> odbiorca.
Specyficznym
przykładem medium, które może być wykorzystane do
manipulacji jest telewizja. Wiąże się to z uwarunkowaniami
komunikacyjnymi.
Chodzi o to, że odbiornik usytuowany jest blisko odbiorcy, właściwie na
wyciągnięcie ręki. Do tego nadal jest, jeśli nie jedynym, to
głównym „oknem na
świat”, stwarzającym pozory obiektywizmu i realności. Czyni z
nas marionetki
sterowane przez wszystkich ludzi robiących za pomocą telewizji interesy
m.in.
reklamodawców, producentów programów
czy właścicieli stacji. Ofiarą takich
manipulacji może stać się każdy widz nieposiadający wiedzy na temat
strategii
wywierania wpływu.
layout: drota